Dinimizde Oruç ve Orucun Faydaları
İslam’ın 5 şartı arasında yer alan oruç, Arapçada “ Savm “ olarak adlandırılmaktadır ve anlamı, kişinin kendisinden bir şeyi uzak tutması ve engellemesidir. İslam dininde oruç, Ramazan ayında, Yüce Allah’a kulluk ve ibadet etmek amacıyla, tanyerinin ağarmaya başlamasından itibaren güneşin batışına kadar niyetlenerek, su da dahil olmak üzere hiçbir şey yemeden ve içmeden ve aynı zamanda orucu bozan diğer şeylerden nefsi koruyarak tutulmaktadır. Farz orucu, sünnet orucu, vacip orucu, Mekruh orucu ve Müstehap orucu olmak üzere 5 oruç çeşidi bulunmaktadır. Farz orucu, Ramazan ayında tutulan oruçtur ve edası da, kazası da, kefareti de farz tutulmaktadır. Nafile olarak tutulan ve sonradan bozulan orucun kazası ve adak oruçlarıdır. Ramazan ayı dışındaki zamanlarda, sevap kazanmak için tutulmaktadır. Muharrem ayının 9, 10 ve 11. Günlerinde tutulan oruç, Sünnet orucudur. Ramazan bayramının 1. Günü ve Kurban Bayramı boyunca oruç tutmak, iftar etmeden aralıksız 2 – 3 gün ya da senenin tamamında oruçlu olmak Mekruh Oruçtur. Kameri ayların 13, 14 ve 15. Günleri, pazartesi ve Perşembe günleri ve Şevval ayında 6 gün tutulan oruç ise, Müstehap oruçtur.
Oruç tutmak ergenliğe girmiş olan ve aklı başına her Müslüman için, hiçbir karşılık beklemeden sadece Allah rızası için olmak üzere farz tutulmaktadır. Ancak hasta olan, yolculukta olan, bebek emziren, düşkün olan ve loğusa ya da hamile olan kişiler muaf tutulmaktadır. Muaf olan kişiler, özürleri ortadan kalkınca Ramazan ayının bitiminde kaza orucu tutarlar.
Oruç, bedenle yapılan bir ibadettir ve her ibadette olduğu gibi oruç tutmak içinde niyet etmek şarttır. İnsanların niyeti kalplerinde olduğu için kalben niyeti geçirmek yeterlidir, niyeti dil ile söylemek ise sünnettir. Oruç tutarken her türlü gıdayı ve içeceği tüketmek, sigara ve alkol kullanmak, kar ya da yağmur suyu yutmak orucu bozmaktadır. Eğer oruç herhangi bir şekilde bozulursa, daha sonradan kazası ve kefareti mutlaka yapılmalıdır. Kaza, bozulan orucun günü gününe tutulması, kefaret ise bozulan bir günlük ramazan orucu yerine 60 gün oruç tutulmasıdır. Ancak tabii bunlarla birlikte orucu bozmayan durumlar da bulunmaktadır. Unutarak bir şey yemek ya da içmek, deri üzerine yapılan aşılar, kan aldırmak, göze ilaç damlatmak, banyo yaparken kulağa su kaçırmak, burundaki akıntıyı yutmak, tükürük yutmak ve banyo yapmak orucu bozmayan haller arasında sayılmaktadır.
Oruç tutmanın faydaları ise saymakla bitmeyecek kadar çoktur. Oruç, ilk olarak bizlere daima Allah’ı hatırlatır, sorumluluk duygumuzu pekiştirir. Belki de en önemlisi, hayatı boyunca hiç aç kalmayan insanlar, zor durumda olan insanların neler yaşadığını anlayarak, empati kurabilirler. Böylece bu kişilere yardım eli uzatarak, sahip oldukları için şükredebilirler.