ERTUĞRUL GAZİ

Uç beyi olarak hüküm sürmüstür.  Hükümranlik süresi Osmanogullari’nin en uzunudur. Babasi Gündüz Alp,annesi  Hayme Ana (Haymana)dir.Babasinin ölümü üzerine Ertugrul Bey babasinin yerine  geçti. Ailesinin bir kismi Ahlat’ta kaldi. Malazgirt Meydan Savasi’ndan sonra  Kayi Boyu’nun bir kismi Ankara’nin batisindaki Karacadag yöresine yerlestirilmislerdir.  Yassiçemen meydan muharebesinde Selçuklu Sultani Alaaddin Keykubat lehine  yararliklar gösterdi. Selçuklu Sultani, Kayi Beyi’ne Bizans sinirinda 1000  kilometrekarelik bir topragi Bizans’a karsi siniri savunmak ve ileriye götürmek  göreviyle verdi.13.asir ortalarinda Ankara’nin batisindan göç edip Sögüt ve  Domaniç’i ele geçiren Ertugrul Bey idaresindeki Kayi asireti,400 çadir  halkindan olusuyordu.Bugünkü Kütahya-Bursa-Bilecik illerinin sinirlarinin  birlestigi bölgedeki topraklari beyligine “yurt” tuttu.Sögüt Kasabasi’nin  fethinden sonra beylik merkezini Sögüt’e tasidi. Ölümünde Bizans’tan yaptigi  fetihlerle topraklarini 4.800 kilometrekareye çikarmisti.
Osmanli Devleti’nin temellerini atan Ertugrul Gazi,Oguzlarin Kayi Boyu’na  mensup olup Selçuklularin uç beyi degildir.Selçuklu Türkiyesi’nin Bizans  sinirinin kuzey kesiminden sorumlu büyük uç beyleri olan Çobanogullari’na  taabi olmustur. Ancak oglu Osman Bey 1300 yili basinda büyük uç beyi  olup,artik dogrudan dogruya Selçuklu Sultani’na baglanmistir.
Oglu Osman Gazi’ye yaptigi vasiyeti ile alti asir boyunca ayakta kalacak olan  bir devletin idarecilik ruhunun temellerini atmistir.Ölüm tarihi kesin olarak  bilinmeyen Ertugrul Gazi’nin 90 yasindan fazla oldugu halde (1281-1288)  tarihleri arasinda Sögüt’te vefat ettigi bilinmektedir. Türbesi Bilecik ili  sinirlari içerisinde olan Sögüt Ilçesi’ndedir.
Sögüt ilçesi’nde her yil Ertugrul Gazi’yi anma törenleri yapilmaktadir.Orhan  Saik Gökyay’in tesbitine göre Dede Korkut kitabinin önsözünde su kayit yer  almaktadir:
“Korkut ata ayitti,ahir zamanda hanlik gerü Kayi’ya dege, kimesne ellerinden  almaya,ahir zaman olup kiyamet kopunca. Bu dedügü Osman neslidür, isde sürilü  gideyorur.”